Co potrafi 6 miesięczne dziecko: siedzi samo, zabezpieczając się rączkami; stuka chwyconymi zabawkami; leżąc na brzuszku, próbuje pełzać; gaworzy, pokrzykuje, wymawia dwusylabowe wyrazy np. mama, tata, dada; radośnie reaguje na swoje odbicie w lustrze 6-miesięczne dziecko może być w stanie usiąść, ale w przypadku wielu dzieci zdobycie tej umiejętności może potrwać nieco dłużej. Większość dzieci w wieku 8 miesięcy potrafi już siedzieć z podparciem, natomiast umiejętność samodzielnego siadania pojawia się troszkę później. 9-miesięczne dziecko to już naprawdę duży niemowlak. Od porodu przybrał średnio 6–8 kg. Potrafi siedzieć, zmieniać pozycję, raczkować… Co powinno znaleźć się w diecie takiego dziecka, aby dostarczało mu niezbędnych do dalszego wzrostu składników? Co potrafi 6-miesięczne dziecko? Ogromny postęp można zaobserwować także w zakresie motoryki małej – dziecko sprawnie posługuje się dłońmi, potrafi chwytać przedmioty i przekładać je z ręki do ręki. Dziecko potrafi skupić wzrok na danym przedmiocie, reaguje na dźwięki, wodzi główką za źródłem interesujących dźwięków. 6. Dziecko nie chce spać samo. Dzieciom, przynajmniej na początku, najbardziej zależy na bliskości. Trudno spokojnie spać, gdy jest się samemu w pokoju i nie wiadomo, gdzie jest ukochana mama. Dziecko będzie spało spokojniej, jeśli ustawisz jego łóżeczko blisko własnego łóżka i w razie nocnej pobudki będziesz gładzić je po Co potrafi 6-miesięczne dziecko? Dziecko, które ma 6 miesięcy, ćwiczy przemieszczanie się, by niedługo mogło zacząć raczkować. Najczęściej pełza wokół własnej osi, próbując sięgnąć po zabawkę. Mówi, chodzi, protestuje – co umie 20-miesięczne dziecko? W 20. miesiącu życia twoje dziecko lubi bawić się piłką i ma swoje zdanie na każdy temat. Coraz sprawniej biega i rzadziej upada. Może też już powoli wchodzić w okres buntu dwulatka. Sprawdź, czym może cię jeszcze zaskoczyć w 20. miesiącu życia. Ile waży 6-miesięczne dziecko – normy. Półroczne dziecko powinno już ważyć od 6 do 9 kg. Dziewczynki są zwykle drobniejsze, mogą zatem ważyć nieco mniej. Choć maluch nie przybiera na wadze aż tak dynamicznie, jak w poprzednich miesiącach, nadal jest to około 150 do 200 gramów tygodniowo. 6. miesiąc życia dziecka – rozwój Co potrafi 10 miesięczne dziecko? W wieku 10 miesięcy różnice w tempie rozwoju dzieci widać od razu. Są niemowlęta, które na tym etapie potrafią już względnie samodzielnie stać (z podparciem), a nawet stawiają pierwsze kroki. Nie należy się jedna martwić, jeśli nasze dziecko jeszcze się nie pionizuje. 10-miesięczne niemowlę reaguje na ich mimikę swoich rodziców i potrafi wyczytać emocje płynące z ich twarzy. Wie, co się im podoba i co sprawia im radość, chętnie prezentuje swoje umiejętności i robi zabawne rzeczy czy miny, byle być zauważonym i docenionym. Chce być podziwiany. 1ydxTl. Fotolia Szósty miesiąc jest przełomowy w rozwoju niemowlaka. Twoje dziecko potrafi już siadać, turlać się, a nawet pełzać. Sprawdź, jakie umiejętności nabyło twoje dziecko i jak powinnaś wspierać jego rozwój. Fotolia Czy wiesz, jak rozszerzać dietę dziecka? - TEST Fotolia Kupujemy krzesełko do karmienia - film Po ukończeniu szóstego miesiąca życia dziecka stajesz przed wyborem krzesełka do karmiena. Podpowiadamy, jak wybrać krzesełko dla niemowlaka. Niedługo zaczniesz rozszerzać dietę malucha ? To idealny moment, żeby pomyśleć o zakupie odpowiedniego krzesełka do karmienia. Wybierając krzesełko dla dziecka musisz zwrócić uwagę na kilka parametrów: siedzisko zabezpieczenia regulację wysokości materiał, z którego jest wykonane blat krzesełka kółka dodatkowe akcesoria Zobacz poradę eksperta, jak wybrać krzesełko do karmienia: Polecamy: TEST krzesełek do karmienia Fotolia Co potrafi 8-miesięczne niemowlę? - test Jak pobrać i aktywować bon turystyczny: instrukcja rejestracji na PUE ZUS (krok po kroku) Ukraińskie imiona: męskie i żeńskie + tłumaczenie imion ukraińskich Mądre i piękne cytaty na urodziny –​ 22 sentencje urodzinowe Ile wypada dać na chrzciny w 2022 roku? – kwoty dla rodziny, chrzestnych i gości Gdzie nad morze z dzieckiem? TOP 10 sprawdzonych miejsc dla rodzin z maluchami Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić? 5 dni opieki na dziecko – wszystko, co trzeba wiedzieć o nowym urlopie PESEL po 2000 - zasady jego ustalania Najczęściej nadawane hiszpańskie imiona - ich znaczenie oraz polskie odpowiedniki Gdzie można wykorzystać bon turystyczny – lista podmiotów + zmiany przepisów Urlop ojcowski 2022: ile dni, ile płatny, wniosek, dokumenty Przedmioty w 4 klasie – czego będzie uczyć się dziecko? 300 plus 2022 – dla kogo, kiedy składać wniosek? Co na komary dla niemowląt: co wolno stosować, czego unikać? Urwany kleszcz: czy usuwać główkę kleszcza, gdy dojdzie do jej oderwania? Bon turystyczny – atrakcje dla dzieci, za które można płacić bonem 300 plus dla zerówki w 2022 roku – czy Dobry Start obejmuje sześciolatki? Jak wygląda rekrutacja do liceum 2022/2023? Jak dostać się do dobrego liceum? 6-miesięczne dziecko poznaje uroki zabaw paluszkowych i zaczyna gaworzyć. Coraz lepiej komunikuje się z rodzicami i w namacalny sposób poznaje otoczenie. 6 miesiąc życia dziecka to czas, w którym maluch opanowuje sztukę turlania. Jest to też idealny moment na rozszerzenie diety niemowlęcia. 6-miesięcznemu niemowlęciu podoba się, gdy sadzasz je na swoich kolanach. Opiera się wtedy wygodnie o ciebie i zadowolone rozgląda dookoła. Pamiętaj jednak, że nie powinno tak siedzieć zbyt długo. Nie sadzaj go także wspierając poduszkami. Rozwojowi niemowlęcia nadal sprzyjają przede wszystkim pozycja horyzontalna i swoboda ruchów. Ćwicząc na podłodze niemowlę najlepiej przygotuje swoje ciało na nowe wyzwanie, jakim jest samodzielne siadanie i siedzenie. Aby stymulować rozwój niemowlęcia pozwól mu samodzielnie ćwiczyć. Możesz też zacząć urozmaicać jego posiłki. Sześć miesięcy to czas, w którym niemowlę zaczyna ząbkować, dlatego warto zapoznać się z podstawami higieny jamy ustnej niemowlaków. Spis treści6-miesięczne dziecko próbuje się przemieszczać6-miesięczne dziecko ma już mocniejszy chwyt6-miesięczne dziecko liże przedmioty6-miesięczne dziecko lub zabawy paluszkowe6-miesięczne dziecko zaczyna gaworzyćNadszedł czas na spacerówkę6-miesięczne dziecko a higiena jamy ustnejRozszerzanie diety – czas na kolejne nowości 6-miesięczne dziecko próbuje się przemieszczać Bawiąc się na kocyku niemowlę odkrywa, że obracanie się z brzuszka na plecy i odwrotnie, to sposób na przemieszczanie się. Połóż zabawkę poza zasięgiem jego rączek, a poturla się do niej niczym mała szpulka. Dziecko szybko orientuje się, że poza kocykiem też jest mnóstwo ciekawych rzeczy i toczy się coraz dalej. Może też próbować pełzać. Dokładnie odkurzaj podłogę, by mały odkrywca nie trafił na jakiś zagubiony orzeszek czy spinacz, bo na pewno się nim zainteresuje. 6-miesięczne dziecko ma już mocniejszy chwyt Niemowlę próbuje dotknąć wszystkiego, co znajduje się w zasięgu jego rąk. Gdy mu się to uda, pewnie chwyta przedmiot pożądania. Obraca go w dłoniach, obmacuje, przekłada z rączki do rączki. Niektóre dzieci trzymając jedną zabawkę potrafią już sięgnąć po drugą, ale nie wszystkim się to jeszcze udaje. Dziecko kojarzy już dźwięk grzechotki ze swoimi ruchami. Potrząsa zabawką i uważnie słucha grzechotania, jakie wydaje. 6-miesięczne dziecko liże przedmioty W szóstym miesiącu życia niemowlę nadal bada przedmioty językiem i wszystko wkłada do buzi. Nie martw się, że w ten sposób trafią do ust dziecka zarazki. Domowe drobnoustroje nie są takie groźne. Zdaniem pediatrów kontakt z nimi może być dla niemowlęcia wręcz korzystny, bo w ten maluch trenuje odporność. Oczywiście regularnie myj zabawki myć wodą i delikatnym mydłem, ale nie wpadaj w panikę, gdy dziecko poliże twój kapeć. Ponieważ niemowlę tyle rzeczy bierze już do buzi, możesz przestać sterylizować jego smoczki i butelki. Wystarczy, że będziesz je dokładnie myć wodą i płynem do mycia naczyń. Możesz to robić ręcznie lub w zmywarce. 6-miesięczne dziecko lub zabawy paluszkowe Niemowlę bardzo lubi zabawy z rodzicami. Podobają mu się zwłaszcza takie, w których krótkiej rymowance towarzyszy powtarzana sekwencja ruchów np. „Tu sroczka kaszkę warzyła” czy „Idzie rak nieborak, jak uszczypnie będzie znak”. Takie zabawy dają dziecku poczucie bezpieczeństwa, którą daje bliskość mamy czy taty. Pozwalają mu się odprężyć i wyciszyć, a także świetnie bawić. A przy okazji uczą niemowlę skupienia uwagi, wspomagają rozwój mowy. Słuchając rytmicznych wierszyków, maluch poznaje nowe słowa i zaczyna je rozumieć. Takie zabawy rozwijają też sprawność rąk - z czasem dziecko próbuje naśladować ruchy rodzica. 6-miesięczne dziecko zaczyna gaworzyć Rozpoczyna się kolejny etap rozwoju mowy. Niemowlę zapałem gaworzy łącząc spółgłoski z samogłoskami. „ma-ma-ma”, „ta-ta-ta”, „ba-ba-ba”, „da-da-da” powtarza rytmicznie. Spróbuj mu odpowiedzieć tak samo, a zobaczysz, jak mu się to spodoba. Gaworząc dziecko ćwiczy język, wargi, oddech i intonację, przygotowując się do mówienia właściwego. Zaś słuchając, jak za nim powtarzasz uczy się wychwytywania dźwięków oraz ich naśladowania. Dużo mów do niemowlaka. Powtarzaj nazwy przedmiotów, naśladuj odgłosy zwierząt, opowiadaj, co robisz, recytuj wierszyki. Staraj się, aby twój głos nie był monotonny. Dziecko będzie cię słuchało z uwagą i stopniowo poznawało znaczenie słów. Nadszedł czas na spacerówkę Czas zmienić głęboki wózek na spacerówkę. W tym pierwszym jest już niemowlęciu za ciasno. Poza tym dziecko chce na spacerze oglądać świat. Ciekawią je przedszkolaki biegające na placu zabaw, kaczki pływające w stawie, mijane samochody. Wygodnie ułożone w spacerówce może przyglądać im się do woli. Ważne jednak, żeby nowy wózek miał oparcie, które można położyć zupełnie poziomo. Dzięki temu, gdy zmęczone wrażeniami niemowlę zrobi się senne, będzie mogło wygodnie się zdrzemnąć. W spacerówce zawsze zapinaj dziecko pasami bezpieczeństwa. 6-miesięczne dziecko a higiena jamy ustnej Jeśli w buzi dziecka pojawiły się już pierwsze ząbki, zadbaj o ich higienę. Rano i wieczorem dokładnie czyść je miękką szczoteczką. Silikonowe szczoteczki dla niemowląt nakładane na palec są dobre, gdy ząbki dopiero się wyrzynają. Ale gdy już wyrosną, lepiej myć je tradycyjną szczoteczką o malutkiej główce i bardzo miękkim włosiu. Stomatolodzy zalecają od początku stosowanie pasty do zębów. Powinien to być produkt przeznaczony dla niemowląt. Należy nakładać go tylko tyle, by nieco ubrudzić końcówki włosia szczoteczki. Czytaj też: Dziecko nie chce myć zębów? [PORADY dla niemowląt i przedszkolaków] Nauka mycia zębów może być zabawą dla dziecka Rozszerzanie diety – czas na kolejne nowości Jeśli dziecko zadebiutowało przy stole w piątym miesiącu, zacznij podawać mu przeciery warzywne z dodatkiem jajka lub mięsa. Te nowe składniki są znakomitym źródłem żelaza, którego niemowlę potrzebuje. W szóstym miesiącu w jego organizmie wyczerpują się bowiem zapasy tego pierwiastka, zgromadzone w jeszcze w życiu płodowym. W sklepach na półkach z artykułami dla niemowląt znajdziesz bogatą ofertę obiadków z dodatkiem mięsa. Zawierają one wysokiej jakości składniki w odpowiednich proporcjach, mają też idealną dla początkującego smakosza kremową konsystencję. Nie wprowadzaj do menu dziecka kilku gatunków mięsa naraz. Najlepiej zacznij od dań z dodatkiem indyka lub kurczaka, a po kilku dniach kolejno proponuj mu inne mięsne nowości. Jeżeli niemowlę nadal żywi się tylko mlekiem (twoim lub mlekiem modyfikowanym), warto zacząć powoli wzbogacać jego dietę. Informacje, jak wprowadzać pierwsze dania krok po kroku znajdziesz tu >>> 5-miesięczne dziecko - rozwój, zdrowie, żywienie w 5 miesiącu życia niemowlaka. Jeśli dziecko jest niechętnie nastawione do nowości lub zjada mikroskopijne ilości, nie zniechęcaj się. Nie martw się, gdy niemowlę mało je. Na razie nowe dania mają przede wszystkim urozmaicić jego dietę. Jej podstawę wciąż stanowi mleko mamy lub modyfikowane. Pamiętaj, że dziecko ma prawo do swoich upodobań. To, że ty lubisz brokuł, nie musi oznaczać, że maluch też go pokocha. Jeśli po kilku próbach odmawia zjedzenia jakiegoś produktu, zaproponuj mu coś innego Nie karm niemowlęcia na siłę. Nie staraj się też odwracać jego uwagi, by więcej zjadło. Nawet małe dziecko wie, kiedy jest syte. Jeśli maluch zaciska usta i odwraca główkę, daj mu spokój. Czytaj też: 4-miesięczne dziecko - rozwój, zdrowie, żywienie w 4 miesiącu życia niemowlaka 7-miesięczne dziecko - rozwój, zdrowie, żywienie w 7 miesiącu życia niemowlaka Sześciomiesięczne niemowlę zazwyczaj: obraca się z brzuszka na plecy i odwrotnie, leżąc na brzuchu wspiera się na dłoniach i wysoko unosi klatkę piersiową, przekłada przedmiot z ręki do ręki, gaworzy łącząc spółgłoski z samogłoskami. Co powinno zaniepokoić? Skonsultuj się z pediatrą gdy niemowlę: nie próbuje obracać się z brzuszka na plecy, obraca się tylko w jedną stronę, krzyżuje nogi przy wyprostowanych kolanach, nie przekłada przedmiotów z ręki do ręki. Niezależnie od wieku sygnałem, że dziecko powinien zbadać lekarz są także wyraźne drżenia, utrzymująca się asymetria ciała oraz osobliwe ułożenie rąk. Dla półrocznego dziecka obecność rodziców jest bardzo ważna. 6-miesięczne dziecko ma już mózg wielkości połowy mózgu dorosłego człowieka. Przeczytaj, co jeszcze warto wiedzieć o rozwoju 6-miesięcznego dziecka i co potrafi półroczne niemowlę. 6-miesięczne niemowlę uczy się szybko, coraz lepiej wykorzystując zmysły i kojarząc ze sobą różne informacje przez nie rejestrowane. Coraz więcej pamięta, jego wspomnienia sięgają nawet do dwóch tygodni wstecz. Gdy twoje dziecko skończy pół roku, jego rozwój może coraz częściej odbiegać od schematów. Może się zdarzyć, że nauczy się raczkować za trzy tygodnie albo za trzy miesiące. Powie „mama” już wkrótce albo dopiero w swoje drugie urodziny! To, co możesz teraz robić, to wspierać jego rozwój odpowiednią stymulacją i troską o jego zdrowie oraz dietę. Szósty miesiąc życia to czas, kiedy musisz wprowadzić do menu malucha stałe posiłki. Możesz nadal karmić go piersią albo podawać mu mleko następne. Wartościowe posiłki będą wspierały wzrost mózgu i mięśni oraz dostarczały energii potrzebnej do poznawania świata. Spis treściRozwój fizyczny 6-miesięcznego dzieckaRozwój emocjonalny w 6 miesiącu życia dzieckaRozwój intelektualny półrocznego dzieckaCo potrafi 6-miesięczne niemowlę W co się bawić z niemowlęciem? Rozwój fizyczny 6-miesięcznego dziecka Półroczne niemowlę potrafi już przemieszczać się samodzielnie. Nie na nogach, oczywiście, ale na brzuszku. Umiejętność pełzania, kręcenia się wokół własnej osi i turlania po podłodze wykazuje większość maluchów w tym wieku. Dzięki silnym mięśniom karku i ramion potrafią też opierać się na wyprostowanych rączkach i kolankach w pozycji „foczki”, podciągać do siedzenia, a niekiedy siedzieć samodzielnie. Znaczące postępy widać w motoryce małej, czyli w sprawności dłoni. Dziecko chwyta przedmiot całą dłonią i wyprostowanym kciukiem, umie przekładać go z ręki do ręki. Leżąc na plecach, z zamiłowaniem ssie duży palec swojej stopy. To niezmiernie ważna umiejętność: świadczy o tym, że malec umie koordynować swoje ruchy (ręka – noga – usta) i panuje nad pracą mięśni. Ssanie stópek stymuluje też receptory dotykowe w jego stopach, co jest ważne w przyszłej nauce chodzenia. Czytaj również: Kalendarz rozwoju dziecka: jak rozwija się dziecko? Kiedy niemowlę zaczyna chodzić? Zobacz, jak przebiega rozwój dziecka w 1. roku życia [FILM] W 6 miesiącu życia nadszedł już czas na urozmaicenie menu, czyli rozszerzanie diety malca. W tym miesiącu zacznij powoli wprowadzać nowe pokarmy. Pierwsze potrawy, jakie podasz dziecku, powinny mieć delikatny smak i konsystencję kremu. Zacząć możesz od np. kaszki ryżowej lub kukurydzianej rozrobionej twoim mlekiem lub, jeśli nie karmisz piersią, mlekiem modyfikowanym. Potem możesz też podać niemowlęciu tarte jabłko, puree z gotowanej marchewki lub ziemniaka. Nauka sprawnego jedzenia łyżeczką będzie wymagała od ciebie cierpliwości i niewątpliwie potrwa, ale od samego początku warto dziecku pozwalać na próby samodzielnego posługiwania się tym narzędziem. Korzyści dostrzeżesz bardzo szybko, a przecież wszechobecne ślady posiłku nie są wcale trudne do sprzątnięcia. Na przełomie szóstego i siódmego miesiąca trzeba zaszczepić dziecko przeciw WZW typu B (dawka trzecia) i poliomyelitis (OPV – dawka trzecia). Rozwój emocjonalny w 6 miesiącu życia dziecka Gdy maluch płacze, wystarczy, że pokażesz mu się i czule do niego przemówisz. Dla półrocznego dziecka obecność rodziców jest bardzo ważna. Dzieci są do nich mocno przywiązane i nie chcą już zostawać same lub w towarzystwie mniej znanych cioć czy babć. Niemowlę potrafi już zapamiętać, że to ty śpiewasz mu piosenki, a tata – wygłupia się z nim na dywanie, dlatego w zależności od swojego humoru, może zachęcać któreś z was piskiem do zabawy. Rozwój intelektualny półrocznego dziecka Dziecko wie, że dźwięki, które wydaje, służą do komunikacji z rodzicami i zwracają ich uwagę. Dlatego „mówi” do nich bardzo dużo i chętnie ich naśladuje. Na razie jest w stanie wypowiedzieć kilka sylab: ba-ba, da-da, ma-ma, ale umie też modulować swój głos i śpiewnie gaworzyć. Powoli zaczyna rozumieć, co się do niego mówi, dlatego nie zdziw się, gdy zareaguje na swoje imię odwróceniem główki. Zaczyna też używać gestów do porozumienia się z otoczeniem, np. wyciąga rączki, by wziąć je na ręce, odpycha twoją rękę z łyżeczką, gdy nie chce jeść. W tym wieku maluszek spędza coraz więcej czasu w pozycji siedzącej, odkrywa więc mnóstwo nowych rzeczy, których dotąd nie miał szansy zauważyć. Z zapałem poznaje świat i zdobywa coraz to nowe doświadczenia, które potrafi już zapamiętać. Zaczyna się rozglądać za zabawką, która upadła na podłogę, a potem specjalnie znów ją upuszcza, bo już wie, że przedmioty „znikają”, potrafi skojarzyć gest wysunięcia dłoni z odgłosem upadającej zabawki, przewiduje też, że zaraz pochylisz się i mu ją podasz. Będzie to trenował w nieskończoność – nie ze złośliwości, lecz po to, by jego mózg zapamiętał ten związek przyczynowo-skutkowy. Dziecko w tym wieku zapamiętuje również wydarzenia z niedalekiej przeszłości, dlatego na spacerze rozgląda się za pieskiem, którego widziało wczoraj. Zobacz: Skoki rozwojowe w pierwszym roku życia niemowląt: czym są, jak je rozpoznać? Noworodek a niemowlę: różnice fizjologiczne Etapy rozwoju mowy u niemowlaka. Jak pomóc dziecku w prawidłowym rozwoju mowy? Co potrafi 6-miesięczne niemowlę Półroczne dziecko dąży do samodzielności, chce samo siedzieć, próbuje raczkować. Jego ruchliwość sprawia, że nawet na chwilę nie możecie spuścić go z oczu. Turla się i obraca nawet przez sen, coraz szybciej pełza. Niestety, jeszcze nie do końca panuje nad kierunkiem swojego ruchu, nie ma też wyczucia odległości więc często uderza w przeszkody. Może też znienacka pojawiać się w zupełnie niespodziewanych miejscach, dlatego warto patrzeć pod nogi oraz usuwać niebezpieczne przeszkody i przedmioty z jego zasięgu. Zabawki sprawiają dziecku w 6 miesiącu życia coraz większą radość. Potrafi je już przekładać z ręki do ręki, obracać w rączkach, coraz pewniej sięga po przedmioty, nawet te sporo oddalone. Zaczyna powoli odkrywać, że przedmioty są różne w dotyku - jedne miękkie inne nie, gładkie, szorstkie czy kudłate jak ulubiony miś. Bo twoje dziecko zaczyna mieć już ulubione zabawki, szukać ich, gdy nie ma ich w pobliżu. Co gorsza, powoli zaczyna dostrzegać, gdy ich zabraknie i głośno to sygnalizuje a nawet próbuje ich szukać. 6-miesięczne dziecko odróżnia twój głos i głos taty od innych. Słysząc je odwraca się w stronę, z której dochodzą, często śmiejąc się radośnie. Sam również robi się coraz bardziej gadatliwy, zaczyna nadawać własne nazwy przedmiotom. Gdy nie ma odpowiedniego audytorium, rozmawia sam ze sobą, ale chętniej z własnym odbiciem w lustrze. Ulubione słowa to: „ba”, „ga”, „da”, „ma”, „pa”, „ła”. Wasze dziecko wie, w jakim jesteście humorze, cieszy się wraz z wami, a gdy jesteście smutni bądź kłócicie się potrafi wybuchnąć płaczem. Zdarza mu się też zapłakać, gdy znajdzie się w zupełnie nieznanym otoczeniu. Pomóż dziecku w rozwijaniu umiejętności poznawczych: dawaj mu do zabawy nie tylko grzechotki, ale także kubeczek, kartonowe pudełko czy inny bezpieczny przedmiot codziennego użytku – niech poznaje nowe faktury, kolory, kształty; zamień głęboki wózek na spacerówkę, by umożliwić dziecku obserwowanie świata podczas spaceru; motorycznych: często kładź malucha na podłodze, aby trenował umiejętność poruszania się; komunikacyjnych: mów dużo do smyka, ucz go prostych wyrazów i ich znaczenia: powiedz „tata” i pokaż na męża, powiedz: „pa-pa” i pomachaj ręką; społecznych: baw się z maluchem w „a kuku!” i w chowanie przedmiotów pod kocykiem: niech dziecko samo odkrywa zgubę – takie interakcje to dobry trening rozwoju społecznego.